3. Εκτελεστικο σκέλος

3.1 Προετοιμασια – Οδηγίες προς τον συντονιστή του εργαστηρίου

3.1.1 Συμμετέχοντες

Όπως προαναφέρθηκε, οι κύκλοι εργαστηρίων απευθύνονται σε άτομα που προέρχονται από διαφορετικά πολιτισμικά και κοινωνικά περιβάλλοντα. Εστιάζουμε σε ανθρώπους που διατρέχουν τον κίνδυνο του κοινωνικού αποκλεισμού και χρειάζονται υποστήριξη για να νιώσουν πως εντάσσονται και πραγματικά να ενταχθούν. Πρόκειται για έναν στόχο που θα επιτευχθεί μέσα από την απόκτηση δεξιοτήτων, το μοίρασμα πολιτισμικών στοιχείων και, κατά συνέπεια, μέσα από την εκτίμηση της πολιτισμικής κληρονομιάς του καθενός και των άλλων.

Τα εργαστήρια στοχεύον σε μεικτές ομάδες που απαρτίζονται από μετανάστες, πρόσφυγες και μακροχρόνια ανέργους που θέλουν να εξερευνήσουν την αξία των διατροφικών παραδόσεων, τις δυναμικές που αναπτύσσονται σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία και να αποκτήσουν βασικές δεξιότητες που ενδυναμώνουν την αυτοεκτίμησή τους και τη θέση τους στην αγορά εργασίας.

Είναι προτιμότερο να υπάρχει ίσος αριθμός συμμετεχόντων από κάθε ομάδα-στόχο, προκειμένου να διασφαλιστεί η ποικιλομορφία εντός μιας ισορροπημένης πολιτισμικής κληρονομιάς. Το να εργάζεται κανείς εντός μιας ετερόκλητης ομάδας κάνει τους «δημιουργικούς χυμούς» να ρέουν, το μυαλό ανοίγει σε νέες ιδέες κι, έτσι, προκύπτουν νέες ευκαιρίες. Με έναν λόγο, αυτά είναι τα βασικά συστατικά στοιχεία των εργαστηρίων, όπου η συνεισφορά του καθένα –πάντοτε σε σχέση με την ομάδα ως σύνολο– ενδέχεται να λειτουργήσει με τρόπο ώστε να κινητοποιήσει και άλλους ανθρώπους να ακολουθήσουν το ίδιο μονοπάτι.

Επιπροσθέτως, ο συντονιστής θα πρέπει να λάβει υπόψη του το φύλο των συμμετεχόντων, και να προσπαθήσει να μοιράσει ισάριθμα στις ομάδες τους άνδρες και τις γυναίκες ώστε να αποφευχθεί ένα αισθητό χάσμα φύλων.

3.1.2 Πώς να εντοπίσετε / εμπλέξετε τους συμμετέχοντές σας

Εκμεταλλευτείτε τα διαθέσιμά σας δίκτυα και πληροφορείστε ομάδες μέσα από συναντήσεις, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου κ.λπ. σχετικά με το τι σκοπεύετε να κάνετε. Ζητήστε από διάφορες ομάδες να σας συστήσουν άτομα που θα μπορούσαν να επωφεληθούν του έργου. Επικοινωνήστε με τοπικές υπηρεσίες και δημόσιους φορείς (π.χ. με εκπαιδευτές ενηλίκων ή το γραφείο ευρέσεως εργασίας) και εκμεταλλευτείτε τους τοπικούς εορτασμούς ή εκδηλώσεις για να διαφημίσετε περαιτέρω το έργο και τα εργαστήρια. Εάν είναι δυνατόν, μπορείτε επίσης να έρθετε σε επαφή με την τοπική τηλεόραση και τους ραδιοφωνικούς σταθμούς για να οργανώσετε κάποια συζήτηση σχετικά με το έργο και να διαφημίσετε τους κύκλους εργαστηρίων που θα διοργανωθούν στην περιοχή σας.

Τυπώνοντας ενημερωτικά φυλλάδα μπορείτε να περιγράψετε την αξία, τον σκοπό και τη διάρκεια του κύκλου των εργαστηρίων και να καταστήσετε σαφές ότι δεν θα υπάρξουν έξοδα συμμετοχής και ότι ο απαραίτητος εξοπλισμός και τα υλικά παρέχονται δωρεάν.

3.1.3 Στρατολόγηση συμμετεχόντων

Μια στοχευμένη προσέγγιση είναι ένας γρήγορος και αποτελεσματικός τρόπος να επιστρατεύσετε γνωστές ομάδες ανθρώπων να συμμετάσχουν. Συχνά ο κόσμος θέλει να είναι σίγουρος για την αξία και τον σκοπό ενός πρακτικού πρότζεκτ, πράγμα αδύνατον να επιτευχθεί μέσα από μια πολύ γενική προσέγγιση στρατολόγησης συμμετεχόντων. Σε κάθε περίπτωση, κάθε προσέγγιση είναι διαφορετική και θα πρέπει να είναι εύκολα προσαρμόσιμη.

Πολλές φορές, μπορείτε απλά να πείτε στον κόσμο: «Οργανώνουμε ένα εργαστήριο μαγειρικής, θέλετε να συμμετάσχετε; Ωστόσο, πολλές φορές είναι προς όφελος του προγράμματος να συνδέεται με τοπικές εκδηλώσεις ή εορτασμούς, όπως οι εθνικές εορτές (ή π.χ. η προσφυγική εβδομάδα/ημέρα, η ημέρα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η εργατική Πρωτομαγιά, κ.ο.κ.), οι θρησκευτικές εορτές (π.χ. τα Χριστούγεννα, η Πρωτοχρονιά, Νεβρόζ, Ρος Ασανά, Λόζαρ και Σόνγκραν, κ.ο.κ.)

• Διαφημίστε το πρόγραμμα και τα εργαστήριά του –με ποιο στόχο, πότε και πώς διεξάγονται
• Ορίστε μια εκδήλωση με σκοπό τη στρατολόγηση συμμετεχόντων, ανοιχτή για τους ενδιαφερόμενους, όπου θα μπορούν να πληροφορηθούν περαιτέρω σχετικά με το πρόγραμμα και τη διεξαγωγή των εργαστηρίων
• Μαζέψτε τα στοιχεία όσων εκδήλωσαν ενδιαφέρον συμμετοχής, τσεκάρετε τη διαθεσιμότητά τους
• Αξιολογήστε τις γλωσσικές δεξιότητες των συμμετεχόντων

Εάν τα εργαστήρια διαφημιστούν καταλλήλως και δοθεί η δέουσα προσοχή στην επιλογή και τη στρατολόγηση των συμμετεχόντων, ο κίνδυνος της μεταξύ τους σύγκρουσης μειώνεται, καθώς οι συμμετέχοντες γνωρίζουν εξ αρχής σε τι ακριβώς εμπλέκονται και τι να περιμένουν.

Ένας από τους βασικούς στόχους του έργου είναι να βοηθήσει τους ανθρώπους να καταλάβουν και να νιώσουν ότι, ακόμη και σε τομείς όπως η ανεύρεση εργασίας όπου τα αμοιβαία ενδιαφέροντα μπορεί να μοιάζουν σαν αιτία σύγκρουσης, ο τρόπος επίλυσης είναι να συνεργάζεται κανείς και να σκέφτεται με όρους συλλογικής δημιουργικότητας. Με άλλα λόγια, το να σκέφτεται κανείς πραγματικά «αντισυμβατικά», να στήνει κάτι καινοτόμο που θα μπορούσε να βοηθήσει τους πάντες να φτάσουν στα επιθυμητά αποτελέσματα: να βρίσκει λύσεις για όλους και όχι για τους λίγους.

3.2 Οι δεξιότητες του συντονιστή

Το πρόγραμμα HEALTHNIC αποτελεί πραγματική πρόκληση για τον συντονιστή του κύκλου εργαστηρίων μαγειρικής. Υπάρχουν πολλοί και ετερόκλητοι παράγοντες τους οποίους οφείλει να λάβει υπόψη του και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο η ηθική ανταμοιβή στο τέλος είναι μεγάλη.

Ο συντονιστής πρέπει να είναι πεπειραμένος, καθώς οι δυναμικές που αναπτύσσονται σε αυτές τις μεικτές ομάδες θα αποδειχθούν απαιτητικές στη διαχείριση. Το αναλυτικό περιεχόμενο των εργαστηρίων μαγειρικής επιχειρεί να καλύψει τις περισσότερες δυνατές πτυχές, από τη στιγμή όμως που κάθε ομάδα είναι διαφορετική, η επίτευξη των επιθυμητών στόχων εναπόκειται στις δεξιότητες του συντονιστή να διευκολύνει και ταυτόχρονα να καθοδηγεί την ομάδα.

Η βασικότερη προϋπόθεση είναι ο συντονιστής να είναι παθιασμένος λάτρης του φαγητού που να ενδιαφέρεται για την υγιεινή διατροφή και να έχει στη διάθεσή του έναν εξίσου επιδέξιο βοηθό πρόθυμο να βοηθήσει με κάθε τρόπο, ειδικά όταν έρχεται η ώρα του μαγειρέματος και της προετοιμασίας των ωμών συστατικών για τα πιάτα. Τα πάντα πρέπει να είναι έτοιμα πριν την έναρξη του εργαστηρίου. Ο βοηθός θα πρέπει επίσης να κάνει τη λάντζα στη διάρκεια της συνεδρίας και να βοηθάει τον συντονιστή να εποπτεύει τι κάνει η κάθε ομάδα στη διάρκεια του μαγειρέματος. Γι’ αυτό τον λόγο, ο βοηθός πρέπει να διαθέτει μια στοιχειώδη, αν μη τι άλλο πείρα, στη μαγειρική.

3.2.1 Άλλες απαραίτητες δεξιότητες

• Να έχει το απαραίτητο επίπεδο μαγειρικών γνώσεων και μεθοδολογίας προκειμένου να επιτύχει τους στόχους των συνεδριών μαγειρικής
• Να είναι έτοιμος να μελετήσει τις παραδοσιακές κουζίνες που θα μοιραστούν οι συμμετέχοντες
• Πριν την έναρξη του εργαστηρίου, είναι σημαντικό ο συντονιστής να έχει υπόψη του:
– Τα βασικά χαρακτηριστικά κάθε κουζίνας, μαγειρικής φιλοσοφίας και τρόπων μαγειρέματος, τα κυριότερα μυρωδικά και μπαχαρικά
– Τις βασικές συνήθειες στο τραπέζι και τους σχετικούς με τη μαγειρική ρόλους των φύλων
– Τις ιστορικές και κλιματολογικές παραμέτρους που επηρέασαν τις συνταγές με την πάροδο του χρόνου
– Προηγούμενες γνώσεις των διατροφικών στοιχείων και της υγιεινής διατροφής, παρόλο που βασικές πληροφορίες δίνονται στα παραρτήματα του ανά χείρας οδηγού.

Επιπλέον, είναι απαραίτητο να έχει προηγηθεί μια επιτόπια έρευνα ώστε να εντοπιστεί πώς και από πού οι συμμετέχοντες μπορούν να προμηθεύονται ωμά υλικά υψηλής διατροφικής αξίας, που να μην ξεπερνούν το βαλάντιό τους (υπαίθριες λαϊκές αγορές, τοπικές φάρμες, έθνικ παντοπωλεία ή μανάβικα). Για παράδειγμα, ο συντονιστής θα μπορούσε να πληροφορηθεί τις τιμές υλικών όπως το ακατέργαστο αλάτι ή ζάχαρη προκειμένου να βοηθήσει την ομάδα να κατανοήσει ότι ορισμένες φορές δεν αποφασίζουμε εάν το \προϊόν είναι προσιτό ή όχι μόνο από την τρέχουσα τιμή του. Η ποσότητα του προς χρήση υλικού ή οι μερίδες για τις οποίες επαρκεί όταν μαγειρεύεται, σε συνδυασμό με τα θρεπτικά του οφέλη, πολλές φορές καθιστούν ορισμένα μάλλον ακριβά υλικά μια καλή, υγιεινή, προσιτή λύση. Χρειάζεται δηλαδή να παρασχεθούν γνώσεις αναφορικά με τις εναλλακτικές χρήσεις των θεωρούμενων «ακριβών» ανεπεξέργαστων υλικών.

3.3 Εξοπλισμός για τα εργαστήρια μαγειρικής

Οι συνεδρίες μαγειρικής δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν εάν δεν υπάρχει διαθέσιμος νεροχύτης με τρεχούμενο νερό για το πλύσιμο όλων των ωμών συστατικών που θα χρησιμοποιηθούν για το μαγείρεμα, το πλύσιμο των χεριών και το πλύσιμο των σκευών.
Προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος, είναι σημαντικό μετά το μέρας της μαγειρικής να τρώνε όλοι οι συμμετέχοντες μαζί παρέα. Άρα θα χρειαστούν επίσης πιρούνια, κουτάλια, ποτήρια και πιάτα, όπως επίσης και τραπέζια για την προετοιμασία των πιάτων και τα κοινά γεύματα.

Περαιτέρω εξοπλισμός:

• Απορρυπαντικό πιάτων
• Ξύδι για τον καθαρισμό της επιφάνειας των τραπεζιών
• Γάντια μιας χρήσης
• Κάδοι απορριμμάτων και σακούλες σκουπιδιών
• Σανίδες κατάλληλες για τεμαχισμό και ψιλόκομμα
• Μαχαίρια, μικρά και του σεφ
• Λεκάνες για πλύσιμο και ανακάτεμα των υλικών στη διάρκεια του μαγειρέματος. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν ως σκεύη σερβιρίσματος.
• Ένας ή δύο λεμονοστύφτες
• Δύο σουρωτήρια
• Πετσέτες ή χαρτί κουζίνας για το καθάρισμα των επιφανειών και το σκούπισμα των χεριών των συμμετεχόντων
• Ξύλινες ή άλλου υλικού κουτάλες για το ανακάτεμα του φαγητού στη διάρκεια του μαγειρέματος
• Κατσαρόλες, ταψιά και τηγάνια (ο αριθμός ανάλογα με τον αριθμό των πιάτων που θα συμφωνήσουν να μαγειρέψουν οι ομάδες)

Εάν δεν υπάρχει διαθέσιμος φούρνος, μια οικονομική λύση είναι μια επιτραπέζια φορητή εστία –ηλεκτρική ή υγραερίου– με τρεις τουλάχιστον εστίες. Εάν ούτε αυτή η λύση είναι εφικτή, προσαρμόζετε ανάλογα τα πιάτα που θα κληθούν να ετοιμάσουν οι συμμετέχοντες, επιλέγοντας περισσότερα που δεν χρειάζονται μαγείρεμα. Ο αναλυτικός οδηγός προσφέρει πολλές εναλλακτικές επιλογές.

Κατά την προετοιμασία για τις συνεδρίες μαγειρικής, είναι σημαντικό να υπάρχουν:

● Όλα τα απαραίτητα για το μαγείρεμα ωμά υλικά
● Μαγειρικό λάδι
● Ξύδι, χυμός από στυμμένα λεμόνια (εάν τα λεμόνια δεν είναι υπερβολικά ακριβά)
● Ακατέργαστο αλάτι και μαύρο πιπέρι
● Τα απαραίτητα για την τρίτη συνεδρία μυρωδικά και μπαχαρικά
● Ακατέργαστη μαύρη ζάχαρη
● Μαυροπίνακα ή λευκό πίνακα

3.4 Δεξιότητες για το εργαστήριο ψηφιακής εξιστόρησης

Προκειμένου να είναι επιτυχής η πρακτική ψηφιακής εξιστόρησης των εργαστηρίων HEALTHNIC, οι εμψυχωτές θα πρέπει να διαθέτουν ορισμένες ειδικές δεξιότητες:

  • Γνώσεις πληροφορικής πάνω από τον μέσο όρο προκειμένου να είναι σε θέση να απαντούν σε όλες τις ερωτήσεις που θα μπορούσαν να θέσουν οι συμμετέχοντες και να επιλύουν όλα τα τεχνικά προβλήματα
  • Ικανότητα να ελέγχουν από τεχνικής πλευράς όλους τους υπολογιστές που θα χρησιμοποιηθούν
  • Ικανότητα να φέρνουν σε πέρας την τεχνική προετοιμασία των υπολογιστών που θα χρησιμοποιηθούν και να εγκαταστήσουν το σχετικό λογισμικό
  • Εξοικείωση με το λογισμικό που θα χρησιμοποιηθεί στο εργαστήριο
  • Στοιχειώδη κατανόηση του στησίματος μιας ταινίας, της καταγραφής του ήχου, των αρχών της εξιστόρησης

3.5 Βοηθητικές γλωσσικές/λογοτεχνικές δραστηριότητες

Στο πλαίσιο του προγράμματος, οι συμμετέχοντες ενθαρρύνονται να καταρτίσουν λίστες με λεξιλόγιο και να φτιάξουν γλωσσάρια, πράγμα που μπορούν να κάνουν στην μητρική τους γλώσσα και τη γλώσσα που μαθαίνουν, ενσωματώνοντας όπου χρειάζεται εικόνες και διαγράμματα. Για παράδειγμα οι λίστες του γλωσσαρίου μπορεί να υποδιαιρούνται σε φαγώσιμα και είδη φαγητού, θρεπτική αξία, προετοιμασία του φαγητού και μεθόδους μαγειρικής.

Οι συμμετέχοντες τηρούν επίσης ένα ημερολόγιο του προγράμματος για να κρατούν σημειώσεις και να καταγράφουν ιδέες που προκύπτουν από το κάθε εργαστήριο. Η καταγραφή σκέψεων, ιδεών και ερωτήσεων, βοηθάει επίσης στην προετοιμασία των δραστηριοτήτων της ψηφιακής εξιστόρησης και των εργαστηρίων.

19coop - The contents of this website are licensed under a Creative Commons Attribution - NonCommercial -ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) except if otherwise noted